ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΑΝΗΣ - ΕΡΩΝΤΙΚΗ ΜΕΘΗ (Β' ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Σταύρος Τζανής γεννήθηκε το 1989 στο Ηράκλειο Κρήτης και είναι απόφοιτος του τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τα γυμνασιακά του χρόνια ξεκίνησε την έντονη ενασχόλησή του με την κρητική παράδοση, ένα εσωτερικό ταξίδι αναζήτησης και συγγραφικής έκφρασης. Καταλυτικό έναυσμα για την αναζήτηση αυτή, έδωσε το στενό οικογενειακό του περιβάλλον με ρίζες από ιστορικά χωριά, όπως ο Καμαριώτης, τα Ανώγεια και ο Άγιος Θωμάς. Το 2011 διετέλεσε πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Φοιτητών Μυτιλήνης “Ερωτόκριτος”. Κουβαλώντας τον “φόρτο” των παιδικών του βιωμάτων στον Καμαριώτη, έζησε αρκετά χρόνια εκτός Κρήτης ως φοιτητής και συλλέκτης εμπειριών. Η «Ἐρωντικὴ Μέθη», είναι το πρώτο του βιβλίο· μία απόπειρα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων μέσα από το δικό του προσωπικό πρίσμα.
Οι άνθρωποι δε διαφέρουν ως προς τα κίνητρα και τις ανάγκεςσε όποια γωνιά του κόσμου κι αν βρίσκονται, σε όποια εποχή κι αν τους λάχει να ζήσουν. Ο έρωτας, ο χωρισμός, ο θάνατος, τα πάθη της ζωής είναι για τους περισσότερους η δύναμη για να αγωνίζονται, και για μερικούς, που με τις Μούσες συμφιλιώνονται, η έμπνευση και η αρμονία. Διαβάζοντας τη συλλογή του παλιού μου φοιτητή, του Σταύρου, η πεποίθησή μου πως αυτή η γενιά δεν είναι πολιτιστικά ομογενοποιημένη, όπως οι δικές μας, εδραιώθηκε. Γιατί ποια μεγαλύτερη χαρά να βλέπεις τους πρωταρχικούς καημούς να μετουσιώνονται, να γίνονται ρίμα, στίχος, αθιβολή, σαρκασμός, μαντινάδα μέσα από μια λατρεμένη ντοπιολαλιά, την κρητική, και μέτρα οικεία, αυτά που από τα χρόνια τα αρχαία και τα βυζαντινά μας αναδακρυώνουν, μας εξημερώνουν, αποτελούν τη φλέβα της ιστορίας μας! Κι έτσι τον θυμάμαι το Σταύρο, από τότε που σε τόπους αιολικούς, στη Λέσβο, κράδαινε την Κρητική του παράδοση. Και περισσότερο τα γραπτά του, ατιθάσευτα και υπήνεμα μαζί, μουσική και ιαχή, αντίδραση και πόνος, πόλεμος και γαλήνη.
Σταύρο, ας είσαι καλά, γιατί με το βιβλίο σου με έκανες να ξαναθυμηθώ τη δεύτερή μου πατρίδα, την Κρήτη, όχι όπως τη γνωρίζουν οι ξένοι, αλλά όπως την αναθιβάλουν όσοι γεύτηκαν το γλυκασμό της αγριάδας της.
Ευστράτιος Παπάνης,
Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Την ποίηση του φίλου μου του Σταύρου τη γνώρισα σχετικά πρόσφατα. «Έχω γράψει μερικά ποιήματα και μαντινάδες και θέλω να τα δεις, γιατί σκέφτομαι να τα εκδώσω», μου είχε στείλει σε μήνυμα κάποια μέρα. Ήξερα ήδη ότι έγραφε και μάλιστα είχα διαβάσει κάποιες μαντινάδες και ποιήματά του, καθώς, πλέον, χάρη στα λεγόμενα «κοινωνικά δίκτυα», όλοι μας έχουμε πρόσβαση στις ζωές των άλλων (όσο τουλάχιστον μας το επιτρέπουν εκείνοι). Είχα ήδη σχηματίσει θετική εντύπωση απ’ όσα είχα διαβάσει, όμως, την πλήρη εικόνα τη σχημάτισα όταν διάβασα το σύνολο των στίχων που μου έστειλε. Του είπα: «Φίλε Σταύρο, οι στίχοι σου είναι λεβέντικοι και συναισθηματικοί, είναι αντρίκειοι!». Αυτές οι λέξεις μού ήρθαν στο μυαλό, αυθόρμητα και χωρίς πολλή σκέψη.
Ο Σταύρος έχει ένα χάρισμα στο πλέξιμο των μαντινάδων: χρησιμοποιεί κάποιες από τις πιο όμορφες κρητικές λέξεις στα πιο κατάλληλα σημεία. Το αποτέλεσμα αυτού του ταιριάσματος σε αφήνει κατάπληκτο. Οι μαντινάδες του είναι το απόσταγμα της γνήσιας και καθαρής κρητικής ψυχής του. Μα και τα ποιήματα! Τα ποιήματα απλά και χωρίς να πέφτουν στην παγίδα της βαρύγδουπης έκφρασης, χωρίς μάταιους και χιλιοειπωμένους ψευτορομαντισμούς, χωρίς ανούσιους και τετριμμένους στίχους, σε μεταφέρουν αμέσως στους κόσμους στους οποίους κι εκείνα ταξιδεύουν.
Πολλοί απ’ όσοι γράφουμε ποίηση, πέφτουμε στην παγίδα της έκφρασης ενός «βαθιού νοήματος», γυρεύουμε τις πιο ακαταλαβίστικες λέξεις και τις ταιριάζουμε με τον πιο ακατανόητο τρόπο και ο αναγνώστης –που προσποιείται ότι μας καταλαβαίνει– μάς επιχαίρει για τα σπουδαία ποιητικά μας κατορθώματα. Ο Σταύρος δεν ανήκει σ’ αυτήν την κατηγορία. Του φτάνουν ένα ζευγάρι μάτια, ένα δάκρυ που κυλάει, μια ανάμνηση ή ακόμα –και γιατί όχι– ένα ζευγάρι στιβάνια για να αποδώσει το μεγάλο νόημα της ζωής, το οποίο δεν είναι άλλο απ’ το ότι όλα έχουν νόημα.
Όλα όσα ξυπνούν μέσα σου κάποιο συναίσθημα έχουν νόημα κι ο Σταύρος μάς το αποκαλύπτει με έναν γνήσιο ποιητικό λόγο.
Μάρκος Σελλιανάκης,
Κοινωνιολόγος-Συγγραφέας
