«Η Ρωσσία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο βρίσκεται στο έλεος της Επανάστασης: οι μεγάλες ελπίδες αναμειγνύονται με αυτή την περιπαθή σύγχυση όπου στο εξής όλα φαίνονται δυνατά: η ευτυχία των λαών, και, ακόμη καλύτερα, η ευτυχία κάθε ύπαρξης, που δεν είναι άλλη από την αληθινή, ολοκληρωτική πραγμάτωση του καθενός. Ναι, η Ρωσσία είναι πλέον ένα συναρπαστικό θέατρο όπου ο άνθρωπος πρόκειται ίσως να ξεκαθαρίσει το βαθύ, το οριστικό του πρόσωπο.
»Αυτή η αναγεννητική εστία θα αποτελούσε, για τις πιο απαιτητικές καρδιές, για τα πιο φωτεινά πνεύματα, τη μεγάλη μαγεία και το μεγάλο ερώτημα. Ο Gide εγκαταλείπει για χάρη της τις ηδονές τής ναρκισσιστικής τέχνης. Ψυχή γενναία και ευγενική ο Καζαντζάκης, παίρνει με τη σειρά του τον δρόμο. Ό,τι ζει μέσα του, όλος ο κόσμος που υποφέρει μέσα του, ξεχύνεται προς εκείνον που ενσαρκώνει τη μεγάλη ελπίδα: τον Λένιν. »Τέτοιος είναι οΤόντα-Ράμπα, νευρώδης και επική παράσταση αυτής της οδύσσειας όπου βλέπουμε να συγκλίνουν προς το φως ο Σου-κί, ο Αμίτα, η Ραχήλ, ο Ανάντα, ο Τόντα-Ράμπα ο Νέγρος, όλοι τους αντανακλάσεις τής απροσμέτρητης και αδάμαστης ψυχής τού Νίκου Καζαντζάκη.»
(Από τη γαλλική έκδοση Nikos Kazantzaki, Toda-Raba (Moscou a crié), Plon, Paris 1976.)
- Κατηγορία: ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ
- Βιβλιοδεσία: σκληρό δέσιμο, με κουβερτούρα
- Εισαγωγικό σημείωμα: εμπλουτισμένη επανέκδοση